Làm sao ngăn ngừa ung thư kết tràng

Ung thư kết tràng (colon cancer) là loại ung thư thông thưởng nhất đứng hàng thứ ba và là nguyên nhân tử vong đứng hành thừ nhì tại Hoa kỳ cho cà nam lẫn nữ hợp lại. Theo ước tính của hội American Cancer Society thì trong năm 2016 sẽ có trên 95,000 ca ung thư kết tràng mới được chẩn đoán

Tuy nhiên tin vui là số ca tử vong vì ung thư kết tràng tại Hoa kỳ đang trên đà sụt giảm theo như báo cáo mới nhất đăng trên tạp chí Gut

Mặc dầu có một vài yếu tố có thể làm tăng rủi ro bị ung thư kết tràng , nhưng các chuyên gia đều đồng quan điểm là vì chế độ ăn uống và nếp sống cũng giữ một vai trò quan trọng nên có những điều chúng ta có thể làm bây giở để ngăn ngừa ung thư này

1- Soi kết tràng (Get a colonoscopy)

Bác sĩ Vincent M. Pedre--hành nghề tại New York City và là tác giả cuốn sách " Happy Gut: The Cleansing Program to Help You Lose Weight, Gain Energy and Eliminate Pain"--  cho biết là ung thư kết tràng càng dễ trị liệu nếu được phát hiện sớm hơn ở giai đoan đầu thay vì được phát hiện quá trễ"  

 

Thủ thuật soi kết tràng (colonoscopy) là tiêu chuẩn vàng để dò tìm ung thư kết tràng ở giai đoan đầu và mọi ngưởi ở tuổi 50 nên bắt đầu đi soi kết tràng và sau đó mỗi mười năm một lần

Cứ mỗi 5 người được chẩn đoán bị ung thư kết trực tràng (colorectal cancer) thì có 1 người có một thành viên trong gia đình cũng bị bệnh này. Nếu người thân này thuộc bậc liên hệ gia đình thứ nhất thỉ ngưởi bệnh được coi như có rủi ro cao và cần bắt đầu đi soi ruột từ năm 40 tuổi hoặc mười năm trước tuổi mà người thân đã đươc chẩn đoán bị ung thư. Soi ruột sớm cũng được khuyến cáo cho những ai đã được chẩn đoán bị viêm kết tràng loét (ulcerative colitis)

Nếu trong quá khứ bạn đã được cắt bỏ những polip lành, thỉ bác sĩ có thể gợi ý bạn nên làm thêm  thữ nghiệm phân giữa các lần soi kết tràng để xem trong phân có máu hay không

2- Làm thử nghiệm di truyền ( Consider genetic testing)

Bạn có thể hỏi bác sĩ xem có cẩn phải lảm thử nghiệm di truyển để tìm M2-PK --- một enzim đặc biệt của các tế bào kết tràng có thễ được tìm thấy trong phân và nhạy cảm tới khoảng  85 phẩn trăm với việc dò tìm ung thư kết tràng ở giai đoạn đầu

3. Để ý tới phân (Pay attention to poop)

Nếu phân bạn có mẩu đen thỉ bạn cần phải lấy hẹn gặp bác sĩ ngay vỉ đây có thể là dấu hiệu bạn bị  chảy máu đường ruột hoặc bị ung thư. Táo bón,  tiêu chảy và phân đóng viên (narrow stool)  đột ngột cũng có thễ là dấu hiệu báo sớm bệnh ung thư kết tràng

4. Ăn rau trái đủ mầui (Eat the rainbow)

Ăn nhiều và đủ loại rau trái là cách tốt nhất để có được nhiều chất sơ trong chế độ ăn uống và nhờ đó  bảo đảm sức khỏe cho kết tràng

Một chế độ ăn uống gồm sản phẫm đầy mầu sắc cũng giúp cho sự đa dạng của  quần thễ vi sinh vật trong cơ thể (body's microbiome) tức là tập hợp các  vi khuẩn sinh sống bên trong cơ thể và đóng vai trò quan trong trong sức khỏe cũa kết tràng. Thật vậy, các tế bào kết tràng có sức mạnh nhờ vào một acid béo có chuỗi ngắn gọi là butyrate, acid này không được cơ thể sản xuất mà là do các vi sinh vật lành mạnh trong kết tràng (healthy flora)  tạo ra

Cách duy nhất để có được sự đa dạng như trên là nhờ vào chế độ ăn uống

Khi bạn ăn một dải rộng những mẩu sắc đem lại bởi các thảo mộc, chắc chắn cơ thể bạn sẽ nhận được đủ những vitamin, các chất dinh dưỡng thảo mộc và những loại folate khác cần thiết cho sức khỏe 

5. Ăn bớt thịt (Eat less meat)

Nghiên cứu cho thấy thịt đỏ có liên quan với rủi ro cao bị ung thư kết tràng. Thật vậy một nghiên cứu mới đây của Tổ chức Y tế Quốc tế (WHO) đã phát hiện là mỗi ngảy ăn 50 gram thịt chế biến  gia tăng rủi ro bị ung thư kết tràng lên khoảng 18 phần trăm

Nếu ăn thịt thì bạn nên canh chừng khẩu phần ăn và hạn chế chỉ ăn bốn lần mỗi tháng. 

Thay vào ăn thịt, bạn nên ăn nhiều thực phẫm gốc thực vật  và cá. Theo giáo sư Partha Nandi thuộc Đai học Y khoa Rochester,Mich thì các thực phẩm  này đều là những nguồn cung cấp tốt vế acid béo omega-3 và có thể giúp ngăn ngừa ung thư kết tràng

6. Xem có thiếu vitamin không (Look for vitamin deficiencies)
Các mức calcium và vitamin D thích ứng và rủi ro thấp bị ung thư kết tràng có liên quan với nhau. Thật vậy một nghiên cứu mới đây đăng trên tạp chí Gut đã phát hiện là mức vitamin D cao có thễ giảm bớt rủi ro phát triển các khối u kết trực tràng. Về phẩn folic acid thì hiện còn đang tranh cãi vì một số nghiên cứu cho thấy có thễ lảm giảm nhưng một số nghiên cứu khác thì lại cho rằng có thễ làm tăng rủi ro bị ung thư kết tràng

7. Giảm cân ( Lose weight)
Theo tap chí PLoS One, rủi ro phát triển các polyp kết trưc tràng tiền ung thư có thể có liên kết với các đặc điểm cũa bệnh mập phì (obesity) như  mức hormon béo leptin cao, chỉ số khối lượng cơ thể (BMI) cao và vòng eo lớn




Mặc dầu còn cần nhiều nghiên cứu hơn, nhưng quá mập hay mập phì đã đươc liên kết với tỷ lệ mắc bệnh ung thư kết tràng cao, vì vậy một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thễ dục là hết sức quan trọng.

8. Bỏ hút thuốc (Quit smoking)
Theo tạp chi Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention thì những người hút thuốc có nhiều rủi ro bị ung thư kết tràng hơn những người không hút thuốc và rủi ro này cao một cách đáng kể đối với cả những người đang và đã hút thuốc. Hơn thế nữa  một nghiên cứu khác , củng đăng trên cùng tạp chí,  đã phát hiện là phụ nữ hút thuốc có rủi ro bị ung thư kết tràng cao hơn 19 phần trăm so với  phụ nữ không hút thuốc
9. Bớt uống rượu (Limit alcohol)
Rượu được biết có liên hệ với tỉ lệ mắc bệnh ung thư kết tràng cao, vỉ vậy bạn chỉ nên uống từ hai tới ba ly rượu mỗi tuần

10. Tìm kiếm hạnh phúc (Seek happiness)
Ngoài việc thay đổi chế độ ăn uống và nếp sống thì có ý định và mục đích trong cuộc sống cũng đã đươc chứng tỏ có thễ giảm bớt bệnh tật. Hơn nữa, nhửng người có những mối quan hệ chăt chẽ và có một hệ thống hỗ trợ lành mạnh có nhiều triển vọng đưa ra những quyết đinh lành mạnh giúp ngăn ngừa ung thư kết tràng

10 ways to prevent colon cancer- Julie Reveland- March 7,2016